DEMOKRASİNİN VAZGEÇİLMEZİ-SİVİL TOPLUM KURULUŞLARI

Hayallerini bir sandığa koyup, sorulduğunda “Evet benim hayallerim var” diyen insanlar.

Arada sırada o sanığı açıp bakan ve “Evet orada duruyor hayallerim” diyen insanlar.

Siz hayallerinizi sandıkta tutmayın, serbest bırakın gitsinler gidebildikleri yere…

İşte Sivil Toplum Kuruluşları da sandıkta bekleyen hayal değil,serbest bırakılan ve yürüyen hayalerimiz olmalıdır. O zaman   Sivil Toplum Nedir? Diyelim.

Sivil Toplumumun varlığı Demokrasi kavramı ile anlam kazanmaktadır. Demokratik yapısı olmayan toplumlarda Sivil Toplumun varlığından söz edemeyiz. Bu nedenle Sivil toplum kuruluşları demokrasinin vazgeçilmez unsurlarıdır.

Kitlelerin ortak bir takım değerleri paylaşması, bu değerleri geliştirmesi, yaymasının yanında, mensup olunan grubun istem ve beklentilerini, demokratik yollarla ilgili ve yetkili mercilere iletmesinin en kolay şekli örgütlenmeyle mümkündür.

Bireylerin sosyal yardımlaşma bilincinin gelişmesi, demokrasi ve insan hakları kültürünün oluşması,sivil toplum kuruluşlarının öneminin ve etkinliğinin artırılması ile mümkün olacaktır. Zira Demokrasi  içerikle ilgili bir kavramdır. Yani Devlet yönetim çerçevesinin,özgürlükçü bir anlayışla doldurulmasıdır. Bu bakımdan demokrasinin gelişimin de Sivil Toplumun varlığı çok büyük anlam ve önem taşımaktadır.

Ülkemizde son yıllarda; daha önceden demokrasi kültürümüze yabancı olan bazı olgular ve kavramlar girmiş bulunmaktadır.Bunlardan en önemlisi üçüncü kimlik olarak kabul edilen sivil toplum kavramıdır.

Sivil toplumun, basit bir tanımı henüz keşfedilmemiştir. Kavram, farklı toplumlarda yaşanan tarihsel gelişmelere endeksli olarak çeşitli biçimlerde tanımlanabilmektedir. Bir toplumda sivil toplumun gelişmesi kültürel bir süreçtir ve şu unsurların gelişmesi ile eşdeğer olarak gelişir: çoğulculuk,  bağımsızlık,  dayanışma, toplumsal bilinçlenme, katılım, eğitim, sorumluluk , yetki devri vb.

Genel olarak Sivil toplum kavramı beş temel kuralı esas almaktadır;

1 – Sivil toplum, devlet, aile ve yerel yaşamdan bağımsız bir toplumsal alandadır.

2 – Bireyler, sivil toplumu oluşturan herhangi bir dernek, işyeri veya gruba katılmaya zorlanamazlar.

3 – Sivil toplum, hukuk düzeninin dışında kalamaz.

4 – Sivil toplum, kollektif hedefler koyar ve vatandaşları temsil eder. Örgütlü sivil toplum bireyler ve devlet arasında “aracı”  ve “itici güç” olarak rol oynar.

5 – Sivil toplum,”yetki devri”(subsidiarity) boyutunu   getirmiştir. Devlet ancak kendi girişimi, vatandaş açısından, yerel, bölgesel veya ulusal girişimden daha etkin ve yararlıysa,  harekete geçmelidir.

Bu bilgiler ışığında sivil Toplum Kavramını kısaca tanımlamak gerekirse; devlet, aile ve piyasa dışında kalan alan olarak özetlemek mümkündür. Yani sivil toplum, devletten bağımsız, akrabalık bağı olmayan ve ticari kaygı gütmeyen gönüllü kuruluşlardır.

Dolayısıyla sivil toplum kavramının temeli gönüllülüktür. Ancak bu gönüllülük ilkesi keyfi algılanma malı ,kendi içinde bir profesyonellik taşımalıdır. Bu durumda gerçek ve etkin bir sivil toplum yapısı ortaya çıkacaktır.

O zaman bırakalım hayallerimizi gidebildikleri yere kadar gitsinler…