Liderlik ve yöneticilik kavramları, bu  kavramların karşılıklı ilişkileri, yönetici mi istihdam etmeliyiz yoksa lider mi, yada yöneticimiz aynı zamanda bir liderin taşıması gereken vasıflara haiz olmalı mı soruları son dönemin en gözde tartışma konularından birisi olarak gündemdeki yerini sürdürmektedir.

Aslında ilk bakışta “ yöneticimiz aynı zamanda bir lider de olmalı “ cevabı kulağa hoş geliyorsa da, çok sayıdaki olumlu örneğin yanısıra  uygulamada karşılaşılan çok sayıdaki olumsuz örnek  kaz’ın  ayağının her zaman böyle olmadığına da işaret etmektedir.

Gerçekten, yeni iş yapma biçimlerinin zorlaması ve organizasyonların yönetiminde liderlik vasıflarının öneminin artması liderlik ve yöneticilik ayrımının üzerindeki tartışmalara da yoğunluk kazandırmaya başlamıştır. Her yönetici aslında bir lidermidir veya lider olmalımıdır yoksa lider mutlaka  yönetici mi olmak zorundadır. Gibi  sorular son zamanlarda sıkça sorulup cevabı aranmaya devam edilmektedir.

Konuya günümüz yönetim anlayışı perspektifinden baktığımız zaman bireyin lider olması için yönetici olmasına gerek yoktur. O zaten içinde taşıdığı liderlik ruhunu organizasyona yansıtarak olumlu ivmenin yakalanmasına yardımcı olacaktır.  Ama lider olmayan birinin yönetici olması doğru değildir.

Neden mi? Açıklayayım. Yönetici genelikle rutin yönetim görevlerinin doğru düzgün yapılmasını sağlayan bir kişi olarak tanımlanabilirken, lider rutin görevlerin dışına taşarak vizyon yaratan bir kişiliğin ifadesidir.

Dolayısı ile, bir organizasyonu rutin görevlerin yerine getirildiği bir yapı olmaktan  çıkartarak, gelecek yönelimli yenilikçi ve yaratıcı bir yapıya büründürebilmenin temel şartının yöneticinin aynı zamanda iyi bir lider olabilmesi noktasında odaklandığını söylemek yanlış olmayacaktır.

Günümüzün yoğun rekabet ortamının organizasyonlardan talebi de işte tam bu noktadır, zira yenilikçi ve yaratıcı olmadan rekabetle baş etmek olanaksızdır.

Bu durumda liderin yöneticiden farkını iyi ortaya koymak lazımdır. Yöneticilik organizasyonun program ve konularının tam olarak işlediğinden emin olmak demektir. Yöneticiler bunu başarabilmek için organizasyon içindeki ve dışındaki kişilerle iletişim kurar, bilgi toplar ve karar verirler. Konuya böyle baktığımız zaman yöneticinin liderlik vasıflarına sahip olması zarureti yok gibi görünmektedir.

Şayet klasik öğreti çerçevesinde dönen bir dünyada yaşasaydık bundan iyi bir eleman bulamazdık. Ama dünya hızla değişmekte ve insanlar artık yönetilmekten çok yönlendirilmeyi talep etmektedir. Bu nedenle yöneticisi aynı zamanda lider olmayan organizasyonlar hızla erimekte ve kendilerinden beklenen hedefe ulaşmakta zorluk çekmektedirler. Çünkü Lider süreci harekete geçirendir. liderliğin, vizyon belirleme ve insanları motive etmekle doğrudan ilgisi vardır. Liderlik, insanların yapılması gerekeni, yapmak istemelerini sağlamaktır.

Kısa bir karşılaştırma yapmak gerekirse: Yönetici idare eder; lider yenilik yapar. Yönetici sürdürür; lider geliştirir. Yönetici sistemlere ve yapıya odaklanır; lider insanlara odaklanır. Yönetici kontrole bel bağlar; lider güven ilham eder. Yönetici kısa vadeli bir bakış açısına sahiptir; lider uzun vadeli perspektife sahiptir. Yöneticinin gözü sonuçta liderin gözü ise ufuktadır.

Diğer taraftan, bir liderde mutlaka olması gereken yüksek özgüven, duygusal oturmuşluk, yüksek enerji seviyesi, strese karşı tolerans gösterebilme, otorite bireylere karşı olumlu tutum, kendini iyi ifade edebilme yeteneği, detay belleği, Empati,  İkna yeteneği gibi pozitif farklar bir yöneticide olmayabilir. Bu onun yönetici olmasını engellemez. Ama bunlar yoksa yönetici asla lider olamaz.

Liderlik vasıflarına sahip  bir yönetici firma sahibi için büyük bir şansı ifade ederken diğer taraftan da bazı problemleri de beraberinde taşımaktadır. Çünkü böylesi yüksek vasıflı bir elemanın kontrolü son derece güçtür. Herşeyden once yöneticinin  kurumuna, liderden daha sıkı bağlarla bağlı olduğunu söylemek mümkündür. Ama bu onun daha verimli çalıştığı anlamına da gelmemektedir.

Aslında bu karmaşık bir konu gibi görünse de mesele gayet basittir. Sorun iş takibeden bir yöneticiye mi yoksa iş yaratan bir lidere mi sahip olmayı istediğinizle doğru orantılıdır.

Görüleceği üzere liderlik ve yöneticilik herkesin zannettiği gibi aynı şey değildir. Ama Eğer lider vasıflarına sahip bir yöneticiniz varsa ve onu doğru kullanabiliyorsanız işte bu en büyük şansınızdır.