Uluslararası İlişkiler Doktorantı Zekiye Seda Sönmez, İran ve İsrail arasındaki olaylardan Türkiye’nin olumsuz yönde etkilenmemesi için “Ara bulucu konumunu sürdürmesi gerekmektedir” diye konuştu.

AYSELİN UZUN-ÖZEL HABER / Geçtiğimiz günlerde İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan’ın yemin töreni için başkent Tahran’da bulunduğu sırada İsrail tarafından uğradığı suikast sonucu hayatını kaybeden Hamas Lideri İsmail Haniyye, iki ülke arasındaki mevcut gerginliğin daha da artmasına sebep oldu. Meydana gelen olay sonrasında İran’a sınır konmuşu olan Türkiye’nin dış politikada nasıl bir yol haritası çizeceği konuşulurken Ege Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Doktorantı Zekiye Seda Sönmez, son süreçte enerji politikası da göz önünde bulundurulduğunda ekonomik ve ticari ilişkiler bağlamında iki ülke ile ilişkilerin fazlasıyla girift durumda olduğuna dikkat çekti ve ekledi: “Türkiye her zaman “Yurtta sulh cihanda sulh” bakış açısını sürdüren bir dış politika gütmek zorundadır.”

İRAN BLÖF TAKTİĞİNDEN SIYRILIRSA…

İran İsrail ilişkilerinin uzun yıllardır karmaşık bir oluşuma sahip olduğuna dikkat çeken Sönmez, bu kavgada İran kanadının blöf taktiğini bitirmesi halinde bölgede topyekûn savaşa sürüklenme riski oluşacağını vurgulayarak, “Türkiye açısından bakıldığı zaman da tarihsel arka planında Soğuk Savaş döneminden bu zamana kadar değerlendirildiğinde Türkiye’nin 1979 sonrası sürecinden sonra İran ile ilişkilerinin kötü olduğunu biliyoruz ancak son süreçte enerji politikası da göz önünde bulundurulduğunda ekonomik ve ticari ilişkiler bağlamında her iki ülke ile de ilişkiler fazlasıyla girift olmuş durumda. Türkiye her zaman “Yurtta sulh cihanda sulh” bakış açısını sürdüren bir dış politika gütmek zorundadır ve tüm dengeleri de göz önünde bulundurduğunda ara bulucu konumunu sürdürmesi gerekmekte. Fakat burada İsrail’in acımasız ve dengeyi kaçıran konumunu da göz önünde bulundurmamız gerekir ki dünyanın seyirci kaldığı bir bölgesel savaş durumu ile karşılaşmamız söz konusudur. İsrail’in bugüne deyin kışkırtıcı politikası İran içinde artık blöf taktiğinden sıyrılıp karşılık verme durumunu oluşturabilir. Bu açıdan bakıldığında da İran daha sert tutum almaya doğru gitmek zorunda kalırsa bölgede topyekûn savaşa sürüklenme riski de oluşacaktır. ABD’nin tutumu burada önemli olmakla beraber İsrail’i durdurmayı başaran tek ülke konumundadır. Sonuç itibariyle bu sarmalda Türkiye’nin stratejik konumu ve arabulucu rolünü önemsememiz gerekiyor.

TÜRKİYE’Yİ BU KAVGAYA SÜRÜKLEMEMELİ

Erdoğan’ın İran’a karşı izleyeceği politikayı değerlendiren eski Musul Başkonsolosu ve CHP Milletvekili olan ve şimdilerde Yenilik Partisi Genel Başkanı olarak siyasi hayatına devam eden Öztürk Yılmaz ise “İran konusu her ne kadar sınır komşumuz olsa da doğrudan bizi ilgilendirmez. Dolayısıyla Türkiye kesinlik kendini yıpratacak bu kavgaya sokulmamalı. Erdoğan sırf kendini daha güçlü bir konuma getirmek için bu kavgaya Türkiye’yi sürüklememeli. Yani Erdoğan’ın ettiği tehditlerden dolayı Türkiye ulusal anlamda kaybederken Erdoğan ve Netanyahu güçleniyor. Bunun bize bir faydası yok. Erdoğan’ı bu konuda samimi bulabilmemiz için öncelikle İsrail ile olan ticareti tamamen durdurması lazım. Erdoğan sanki İsrail’e karşıymış gibi yaparak aslında onları güçlendirdi. Dolayısıyla Türkiye’nin İran- İsrail kavgasında çok dikkatli olmamız lazım. Çünkü Erdoğan’ın İran’a bakışı da İsrail gözünden olur” açıklamasında bulundu.